Sau buổi sinh hoạt chi bộ
về, ông Thế mời ông Toán vào nhà uống nước. Rót chén trà cho người bạn già cùng
thôn, ông Thế chậm rãi nói:
“Ông Toán ạ! Bấy lâu nay
tôi cứ có điều thắc mắc trong lòng. Ấy là lúc họp chi
bộ hay họp thôn, những vấn đề nảy sinh trong thôn ông đều nói
theo hướng tích cực kiểu thái quá. Chẳng hạn như có mấy hộ đang nuôi hàng chục
con lợn ngay trong khuôn viên nhà mình, mỗi khi nắng lên, mùi xú uế xông lên
nồng nặc, ô nhiễm môi trường, ảnh hưởng đến môi trường sống của bà con. Đáng lý
ra ông phải góp ý để bà con đưa chuồng trại ra xa khu dân cư, giữ gìn môi trường
sống trong lành. Thế nhưng khi họp, ông lại bảo “như thế là phát triển kinh tế
hộ gia đình, bà con xung quanh nên thông cảm”.
Rồi nhà thằng cu Thảo con
ông Phát, tối ngày mở loa hát ông ổng, nhất là buổi tối, khi các cháu học sinh
bắt đầu ôn bài thì nó lại gào lên. Ấy thế nhưng khi họp thôn, ông lại bảo đó là
cách tiếp cận văn hóa, làm cho đời sống thêm sinh động... Thôi thì ý ông thế
tôi cũng tôn trọng, nhưng tôi thấy lạ là bên ngoài cuộc họp, ông lại chửi thằng
cu Thảo là thiếu ý thức, vô văn hóa. Đấy, như vừa nãy trên đường đi họp chi bộ
về, ông chẳng làu bàu mắng mấy bà nuôi lợn trong thôn hết nước hết cái đấy
thôi. Những điều đó sao ông không nói trong cuộc họp, để mọi người thấy được
chính kiến của ông?”.

Nghe đến đây, ông Toán vỗ
đùi đánh đét: “Tôi tưởng ông góp ý cái gì. Tôi giải thích cho ông thế này nhé.
Ông xem, mấy gia đình nuôi lợn toàn là những nhà có “máu mặt” cả. Có nhà còn có
con làm tận trên huyện. Mình mà góp ý giữa cuộc họp, nhỡ nó tự ái, nó lại gây
khó dễ cho nhà mình. Với lại mấy nhà đấy ở xa nhà tôi nên tôi cũng chưa ngửi
thấy mùi chuồng lợn. Còn thằng cu Thảo thì bố nó làm ở xã, mình góp ý thì mỗi
khi có việc gì phải lên xã chắc cũng khó giải quyết. Đấy, ý tứ là thế, nên tôi
phải nói ra chiều tích cực một tí. Còn thực ra thì tôi cũng thấy bức xúc lắm,
nhất là cái thằng cu Thảo ấy, suốt ngày nó lải nhải cạnh nhà tôi...”.
Nhấp ngụm nước chè, ông
Thế trầm ngâm: “Nói ông đừng giận. Tôi thấy con người ông như thể tách làm đôi
vậy. Một nửa trong tối, một nửa ngoài sáng. Tôi nghĩ mình là đảng viên, từng
làm cán bộ, cống hiến cả cuộc đời cho Nhà nước cũng là mong muốn cái tốt cho
đất nước, cho xã hội, nói gọn lại là cho ngay cái thôn, xã mình ngày càng văn
minh lên, tốt lên. Vì thế, những điều sai trái, những cái hạn chế, mình phát
hiện ra thì phải góp ý. Tôi nghĩ, nếu góp ý chân thành, mang tính xây dựng thì
chắc chắn mọi người sẽ hiểu, sẽ khắc phục. Chứ nếu cứ hành động như ông, chỗ
cần, lúc cần nói thì ông không nói. Khi ra ngoài cuộc họp ông lại bức xúc mắng
chửi người ta. Như thế là thiếu tinh thần xây dựng, thiếu tính chiến đấu và sự
ngay thẳng của người đảng viên, dần dần sẽ rơi vào trạng thái "tự diễn
biến" đấy ông ạ. Đó là chưa kể nếu đối tượng thù địch biết chuyện của ông
lại thổi phồng, xuyên tạc, nói xấu Đảng ta”.
Nghe ông Thế nói, ông
Toán có vẻ giận nên đứng dậy bỏ về. Thế nhưng từ các cuộc họp sau, mọi người đã
thấy ông phát biểu khá thẳng thắn, nêu rõ những hạn chế, những việc cần khắc
phục trong thôn, trong xã. Trong ý kiến phát biểu của ông còn nêu đầy đủ cả
những biện pháp khả thi để khắc phục những hạn chế đó. Mọi người đều thấy,
dường như trong ông Toán đã có sự thay đổi.
TRẦN THÔN