Trong những năm gần đây, trên thế giới xuất hiện nhiều vấn đề mới hết sức nhanh chóng, phức tạp, khó lường, nhất là sự chuyển giao quyền lực, chủ nghĩa dân tộc cực đoan, chủ nghĩa dân túy, xu hướng bảo hộ đang nổi lên, tác động tới tất cả các lĩnh vực của đời sống xã hội. Ở trong nước, tình trạng suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, tệ quan liêu, tham nhũng, lãng phí và những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong một bộ phận không nhỏ cán bộ, đảng viên có những diễn biến phức tạp, tinh vi... Lợi dụng tình hình đó, các thế lực thù địch càng ráo riết đẩy mạnh thực hiện “diễn biến hòa bình”, dồn dập tung ra các quan điểm sai trái, luận điệu xuyên tạc, hòng phá hoại nền tảng tư tưởng của Đảng là chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, phủ nhận vai trò lãnh đạo của Đảng, làm cho cán bộ, đảng viên và nhân dân ta mất phương hướng về chính trị, tư tưởng để chúng dễ dàng thực hiện chiến lược “diễn biến hòa bình”, thúc đẩy “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” nội bộ ta.

Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ 4, công nghệ sinh học, công nghệ số hóa đang là một xu thế lớn của thời đại, mang đến cả thời cơ và thách thức. Sự phát triển của công nghệ thông tin, các thiết bị kết nối di động và thông minh, mạng xã hội đã tác động lớn tới lối sống thanh niên. Tình trạng suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống của một bộ phận không nhỏ cán bộ, đảng viên, tiêu cực xã hội đã có những tác động không nhỏ đến thanh niên. Cả nước nói chung và của Đồng Nai nói riêng, nhìn chung vẫn chưa đủ điều kiện để đáp ứng tốt các nhu cầu của thanh niên trong các lĩnh vực học tập, nghề nghiệp, việc làm, thu nhập, nhu cầu vui chơi, giải trí… Bên cạnh đó, vẫn còn một bộ phận thanh niên thiếu hụt về kiến thức lịch sử, văn hóa dân tộc, có lối sống thực dụng, thiếu lý tưởng, thiếu ý thức cộng đồng, ý thức chấp hành pháp luật, ít quan tâm đến tình hình chính trị - xã hội. Sự chênh lệch về học vấn, mức sống, cơ hội học tập, điều kiện tiếp cận thông tin và hưởng thụ văn hóa có tác động sâu sắc đến tư tưởng, tình cảm, lối sống của thanh niên. Tình trạng tiêu cực, tệ nạn xã hội và sự bùng nổ của công nghệ thông tin đã tác động trực tiếp, mạnh mẽ đến sự phát triển của thanh niên. Các thế lực thù địch tiếp tục thực hiện âm mưu “diễn biến hòa bình”, trong đó thanh niên là lực lượng dễ bị kích động, lôi kéo và là đối tượng trọng tâm mà chúng hướng tới.

Để công tác nâng cao hiệu quả hiệu quả đấu tranh, phản bác các luận điệu, quan điểm sai trái trên mạng xã hội, bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng các cấp bộ Đoàn cần quan tâm một số nội dung như:

- Một là: Việc lựa chọn nội dung, hình thức tuyên truyền, giáo dục gắn với triển khai quán triệt về Chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh phải phù hợp với đặc điểm của đối tượng thanh thiếu nhi; nhất là việc đổi mới về hình thức - sử dụng các phương tiện truyền thông hiện đại, phù hợp với thị hiếu của các bạn trẻ.

- Hai là: Chú trọng công tác phối hợp giữa các cấp, các ngành để nâng cao hiệu quả trong việc triển khai thực hiện; Tổ chức Đoàn, Hội các cấp chủ động xây dựng mối quan hệ hợp tác, tranh thủ sự ủng hộ của các đơn vị, tổ chức, cá nhân phục vụ công tác tuyên truyền giáo dục chính trị tư tưởng, lý tưởng cách mạng, đạo đức, lối sống văn hóa cho đoàn viên, thanh thiếu niên..

- Ba là: Cần phát huy tốt vai trò của đội ngũ báo cáo viên, tuyên truyền viên các cấp của Đoàn trong công tác tuyên truyền, giáo dục và nắm bắt tình hình, tư tưởng của đoàn viên, thanh thiếu nhi.

Một số giải pháp tiếp tục nâng cao hiệu quả việc đấu tranh, phản bác các luận điệu, quan điểm sai trái, bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng gắn với xây dựng lực lượng nòng cốt chính trị của tổ chức Đoàn ở Đồng Nai

- Đẩy mạnh công tác bồi dưỡng lý tưởng cách mạng, xây dựng niềm tin khoa học và con đường đi lên chủ nghĩa xã hội: Các cấp bộ Đoàn ứng dụng các công nghệ hiện đại vào đổi mới, sáng tạo cách thức tuyên truyền, học tập, triển khai các nghị quyết của Đảng, của Đoàn; Triển khai học tập các bài học lý luận chính trị phù hợp với từng đối tượng đoàn viên; Chỉ đạo các cấp bộ Đoàn tập trung xây dựng, thành lập và phát triển các mô hình câu lạc bộ, đội, nhóm, nhất là mô hình Câu lạc bộ “Lý luận trẻ ” trong toàn Đoàn, nhằm tập hợp các cán bộ Đoàn, đoàn viên, thanh niên yêu thích và có khả năng nghiên cứu, trao đổi về lý luận, chính trị.

- Nâng cao trách nhiệm cán bộ Đoàn, Hội, Đội trong nắm bắt, định hướng dư luận trong thanh thiếu niên nhằm bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch: Tiếp tục triển khai thực hiện Chỉ thị số 01-CT/TW của Ban Thường vụ Trung ương Đoàn về “tăng cường rèn luyện tác phong thực hiện lề lối công tác của cán bộ đoàn” nhằm xây dựng hình ảnh người cán bộ đoàn, đảng viên trẻ không suy thoái về chính trị, tư tưởng, đạo đức, lối sống, xứng đáng là đội hậu bị thực sự tin cậy của Đảng; Xây dựng quy định về kỷ luật phát ngôn của cán bộ đoàn, đoàn viên trên mạng xã hội. Cán bộ Đoàn các cấp cần chủ động, kịp thời ngăn chặn những thông tin xấu; cung cấp cho đoàn viên, thanh niên thông tin chính thống về những vấn đề nhạy cảm đang diễn ra và tăng cường phản bác các luận điệu xuyên tạc, sai trái, kích động của các thế lực thù địch, nhất là trên internet; Tổ chức rà soát, kiện toàn, xây dựng kế hoạch hoạt động, nâng chất đội ngũ báo cáo viên, tuyên truyền viên các cấp.

- Nâng cao chất lượng, hiệu quả việc sử dụng công cụ internet, mạng xã hội của tổ chức Đoàn, Hội các cấp và đoàn viên, thanh niên. Triển khai thực Đề án tăng cường giáo dục lý tưởng cách mạng, đạo đức, lối sống văn hóa cho thanh thiếu niên trên không gian mạng giai đoạn 2020 - 2025; Cuộc vận động “Xây dựng giá trị hình mẫu thanh niên Đồng Nai thời kỳ mới giai đoạn 2018 - 2022” và đẩy mạnh cuộc vận động “Mỗi ngày một tin tốt, mỗi tuần một câu chuyện đẹp”…

- Các cấp bộ Đoàn tổ chức các hoạt động tận dụng lợi thế của mạng xã hội để tuyên truyền. Tiến hành xây dựng, quản lý, vận hành và phát triển nội dung của các trang thông tin điện tử, trang mạng xã hội nhằm định hướng dư luận, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch. Tổ chức đoàn các cấp triển khai xây dựng và tổ chức hoạt động “Trang cộng đồng” ( Fanpage). Đối với đoàn cấp xã trở xuống có thể sử dụng hình thức “Trang đơn vị” (Personal account) hoặc “Nhóm cộng đồng” (Group) theo tình hình thực tế và số lượng đoàn viên. Tiếp tục thành lập các trang thông tin (fanpage, facebook, blog, youtube, twitter, zalo,...) hoạt động ở chế độ ẩn danh nhằm tạo kênh thông tin đấu tranh, phản biện trực tiếp/trực diện với các thông tin xấu, độc trên môi trường không gian mạng. Nghiên cứu triển khai các ứng dụng khoa học công nghệ, công cụ truyền thông đa phương tiện như: Công cụ gửi tin nhắn hàng loạt (tool facebook, email, chatbot,...) và các công cụ đánh giá, phân tích, khảo sát phản ứng dư luận và tác động xã hội( công nghệ “dữ liệu lớn”-Big Data) về các vấn đề quan trọng, nổi cộm về chính trị, kinh tế, xã hội được dự luận xã hội, đặc biệt là giới trẻ đang quan tâm, thảo luận; các chương trình kế hoạch, hoạt động quan trọng, tiêu biểu do Tỉnh Đoàn tổ chức.

- Phát huy cơ chế phối hợp trong công tác bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch: Tỉnh Đoàn chủ động xây dựng mối quan hệ phối hợp với Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy, Ban Dân vận Tỉnh ủy, Trường Chính trị tỉnh trong nghiên cứu xây dựng nội dung và phương thức triển khai công tác giáo dục chính trị tư tưởng lý tưởng cách mạng, đạo đức, lối sống cho đoàn viên, thanh thiếu niên. Tổ chức Đoàn, Hội các cấp chủ động xây dựng mối quan hệ hợp tác, tranh thủ sự ủng hộ của các đơn vị, tổ chức, cá nhân phục vụ công tác tuyên truyền giáo dục chính trị tư tưởng, lý tưởng cách mạng, đạo đức, lối sống văn hóa cho đoàn viên, thanh thiếu niên.

Trong tình hình hiện nay, bối cảnh mới đặt ra yêu cầu vừa cấp thiết trước mắt, thường xuyên, vừa chiến lược, lâu dài đối với tổ chức Đoàn là phải bảo vệ vững chắc nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác có hiệu quả các quan điểm sai trái, thù địch. Khách quan, đó là quá trình toàn cầu hóa và hội nhập quốc tế ngày càng sâu rộng, bối cảnh xã hội đa dạng, diễn biến tư tưởng xã hội có nhiều biến động, những vấn đề nảy sinh từ mặt trái của kinh tế thị trường, nhất là lợi ích vật chất tác động lệch lạc đến nhận thức, tư tưởng của thanh niên. Sự phát triển bùng nổ của internet và các mạng xã hội toàn cầu đang tác động mạnh mẽ, nhiều chiều đến mọi mặt đời sống xã hội, trong đó nhiều thông tin khó kiểm chứng. Các thế lực thù địch, phản động có những chiêu thức, thủ đoạn mới chống phá Đảng, Nhà nước và công cuộc đổi mới, công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, trong đó thế hệ trẻ là một trong những đối tượng trọng điểm. 

Theo đó, tổ chức Đoàn cần quán triệt sâu sắc chủ trương của Đảng, Nhà nước về vị trí, vai trò của thế hệ trẻ, về “đổi mới nội dung, phương thức chính trị, tư tưởng, truyền thống, bồi dưỡng lý tưởng, lòng yêu nước, xây dựng đạo đức lối sống lành mạnh, ý thức tôn trọng và nghiêm chỉnh chấp hành Hiến pháp và pháp luật cho thế hệ trẻ… Phát huy vai trò của thế hệ trẻ trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc”[1] theo Nghị quyết Đại hội XII của Đảng và Chỉ thị số 42-CT/TW của Ban Bí thư Trung ương Đảng về “Tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác giáo dục lý tưởng cách mạng, đạo đức, lối sống văn hóa cho thế hệ trẻ, giai đoạn 2015-2030” gắn với thực hiện hiệu quả Chỉ thị số 05-CT/TW của Bộ Chính trị (khóa XII) về “Đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh” trong cán bộ, đoàn viên, thanh thiếu nhi. Qua đó, góp phần xây dựng đội ngũ đoàn viên, thanh niên có lý tưởng cách mạng, có hoài bão, có bản lĩnh chính trị và niềm tin tuyệt đối vào sự lãnh đạo của Đảng; luôn tràn đầy năng lượng và nhiệt huyết, xứng đáng là đội dự bị tin cậy của Ðảng, là lực lượng kế tục xứng đáng và thực hiện thành công sự nghiệp cách mạng vẻ vang của Ðảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh.

Minh Khuê