Dân số tỉnh Đồng Nai hiện nay hơn 3 triệu người, trong đó có 839.795 thanh niên có độ tuổi từ 16 đến 30, chiếm hơn 40% dân số của tỉnh[1]. Qua rà soát, số thanh niên các đơn vị Đoàn trực thuộc đang quản lý là 387.968 thanh niên. Đây là nguồn nhân lực dồi dào, góp phần quan trọng vào sự phát triển kinh tế - xã hội, giữ vững quốc phòng - an ninh trên địa bàn tỉnh. Đoàn TNCS Hồ Chí Minh tỉnh có 27 tổ chức Đoàn trực thuộc (11 Đoàn cấp huyện; 05 Đoàn cấp khối, 11 Đoàn trường đại học, cao đẳng). Toàn tỉnh có 636 cơ sở Đoàn (420 Đoàn cơ sở, 216 Chi đoàn cơ sở); trong đó Đoàn xã, phường, thị trấn là 171. Tổng số đoàn viên hiện nay 188.257; tỷ lệ tập hợp thanh niên đạt 188.257/386.787 (48,67%); đoàn viên nòng cốt đạt tỷ lệ 45,02%. 

 Sinh thời, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã khẳng định vai trò, vị trí và sứ mệnh quan trọng của thanh niên trong sự nghiệp cách mạng. Trong bản Di chúc lịch sử, Người đã căn dặn một trong rất nhiều điều hệ trọng “Bồi dưỡng thế hệ cách mạng cho đời sau là một việc rất quan trọng và rất cần thiết". Trong sự nghiệp đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập quốc tế, Đoàn TNCS Hồ Chí Minh ngày càng phát triển lớn mạnh, đóng góp xứng đáng vào sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Tuy nhiên, những mặt trái của hội nhập đã tác động tiêu cực đến thế hệ trẻ, không ít đoàn viên, thanh niên mất phương hướng chính trị, mất niềm tin vào lý tưởng cộng sản chủ nghĩa, chạy theo lối sống buông thả, thực dụng, lười lao động… Thực hiện di huấn của Người, thời gian qua các cấp bộ Đoàn ở Đồng Nai đã không ngừng nâng cao chất lượng công tác đào tạo, bồi dưỡng thế hệ trẻ. Góp phần xây dựng đội ngũ kế thừa xứng đáng với truyền thống Miền Đông gian lao mà anh dũng trong thời kỳ hội nhập.

Hiện nay, đất nước ta đang trong quá trình đẩy mạnh sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa; thực hiện kinh tế tri thức; tham gia sâu rộng vào hội nhập quốc tế và quá trình toàn cầu hóa, mở rộng quan hệ đối ngoại theo phương châm đa phương hóa và đa dạng hóa, làm cho thế và lực của nước ta được củng cố vững chắc hơn, kinh tế có sự phát triển và tương đối bền vững, đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân không ngừng được cải thiện, quốc phòng và an ninh, trật tự, an toàn xã hội được đảm bảo. Đây cũng là môi trường thuận lợi để thanh niên thể hiện tài năng, sức trẻ, cống hiến cho đất nước; là cơ hội cho thanh niên học tập, tiếp cận văn minh nhân loại, nâng cao tri thức, nhất là những thành tựu khoa học công nghệ.

Nghị quyết Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh Đồng Nai lần thứ X, nhiệm kỳ 2015 - 2020 khẳng định đã thực hiện đạt mục tiêu “Đồng Nai cơ bản là tỉnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa” và xác định phương hướng phát triển của tỉnh trong 05 năm tới là tiếp tục phát triển kinh tế với nhịp độ nhanh, bền vững. Vì vậy, dự báo trong những năm tới, tốc độ đô thị hóa của tỉnh tiếp tục diễn biến mạnh mẽ, cơ cấu thanh niên trên địa bàn tỉnh sẽ tiếp tục có sự thay đổi.

Tuy nhiên, dự báo tình hình trong những năm tới sẽ có những diễn biến phức tạp mới, nhiều tiềm ẩn khó lường. Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ 4, công nghệ sinh học, công nghệ số hóa đang là một xu thế lớn mang đến cả thời cơ và thách thức. Sự phát triển của công nghệ thông tin, các thiết bị kết nối di động và thông minh, mạng xã hội đã tác động lớn tới lối sống thanh niên. Tình trạng suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống của một bộ phận không nhỏ cán bộ, đảng viên, tiêu cực xã hội đã tác động không nhỏ đến thanh niên. Điều kiện kinh tế tỉnh nhà vẫn còn nhiều khó khăn, chưa đủ điều kiện để đáp ứng tốt các nhu cầu của thanh niên trong các lĩnh vực học tập, nghề nghiệp, việc làm, thu nhập, nhu cầu vui chơi, giải trí…

Thanh niên Đồng Nai trong 05 năm tới vẫn là lực lượng lao động chính trong xã hội, có thể lực, giàu khát vọng, hoài bão, có nhu cầu, có khả năng tiếp thu nhanh nhạy những thành tựu khoa học công nghệ, kỹ thuật và quản lý hiện đại trên thế giới, năng động sáng tạo, chủ động học hỏi những cái mới, cái tiến bộ của nhân loại. Vì vậy, cùng với sự phát triển của đất nước và tỉnh nhà, thái độ và ý thức chính trị của thanh niên đã có những chuyển biến tích cực, thanh niên ngày càng quan tâm và có trách nhiệm hơn đối với những vấn đề của quê hương, đất nước, những vấn đề trong khu vực và trên thế giới. Ý thức lập nghiệp, khởi nghiệp của thanh niên cũng cao hơn, tinh thần xung phong, tình nguyện, ý thức chia sẻ, tinh thần tương thân, tương ái đã được khơi dậy với một chất lượng mới, thanh niên đã chủ động và tự tin hơn trong quá trình hội nhập kinh tế quốc tế.

Tuy nhiên, vẫn còn một bộ phận thanh niên thiếu hụt về kiến thức lịch sử, văn hóa dân tộc, có lối sống thực dụng, thiếu lý tưởng, thiếu ý thức cộng đồng, ý thức chấp hành pháp luật, ít quan tâm đến tình hình chính trị - xã hội. Sự chênh lệch về học vấn, mức sống, cơ hội học tập, điều kiện tiếp cận thông tin và hưởng thụ văn hóa có tác động sâu sắc đến tư tưởng, tình cảm, lối sống của thanh niên. Tình trạng tiêu cực, tệ nạn xã hội và sự bùng nổ của công nghệ thông tin đã tác động trực tiếp, mạnh mẽ đến sự phát triển của thanh niên. Các thế lực thù địch tiếp tục thực hiện âm mưu “diễn biến hòa bình”, trong đó thanh niên là lực lượng dễ bị kích động, lôi kéo.

* Tư tưởng của Chủ tịch Hồ Chí Minh về giáo dục, bồi dưỡng thế hệ trẻ

Lý tưởng cách mạng mà Bác Hồ quan tâm giáo dục, bồi dưỡng cho thế hệ trẻ chính là mục tiêu, con đường cách mạng Việt Nam: Ðộc lập dân tộc gắn liền chủ nghĩa xã hội. Ðây cũng là lý tưởng của Người khi tiếp thu chân lý khoa học và cách mạng của chủ nghĩa Mác - Lênin, trở thành người cộng sản Việt Nam đầu tiên tìm ra con đường cứu nước, cứu dân là giải phóng dân tộc và tiến lên chủ nghĩa xã hội.

Ðiểm nổi bật trong giáo dục, bồi dưỡng lý tưởng cho thế hệ trẻ là cùng với việc nêu cao lý tưởng, quyết tâm phấn đấu cho giải phóng dân tộc và chủ nghĩa xã hội, Chủ tịch Hồ Chí Minh nêu gương bằng chính cuộc đời hoạt động cách mạng, chịu mọi gian khó, hy sinh, đồng cam cộng khổ với đồng bào, đồng chí. Bác Hồ cho rằng, thực tiễn đấu tranh cách mạng là trường học giáo dục lý tưởng tốt nhất cho thế hệ trẻ. Giác ngộ lý tưởng không chỉ dừng ở nhận thức mà điều có ý nghĩa trong việc thấm nhuần lý tưởng cách mạng là tinh thần và quyết tâm hành động thực hiện lý tưởng. Và khi đã thấm nhuần lý tưởng, quyết tâm phấn đấu cho lý tưởng thì: “Không có việc gì khó. Chỉ sợ lòng không bền. Ðào núi và lấp biển. Quyết chí ắt làm nên!”.

Lý tưởng cách mạng của Chủ tịch Hồ Chí Minh giáo dục, bồi dưỡng cho thế hệ trẻ, các thế hệ cách mạng đời sau là chủ nghĩa nhân đạo cộng sản theo quan điểm của chủ nghĩa Mác - Lênin. Ðó là lý tưởng cách mạng của giai cấp công nhân và nhân dân lao động. Giáo dục lý tưởng cách mạng cho thế hệ trẻ không phải là cái gì quá cao xa mà là gần gũi, giản dị, dễ thấy. Phải đặc biệt quan tâm bồi dưỡng, rèn luyện đạo đức cách mạng cho thế hệ trẻ, giúp họ phấn đấu vươn lên trong học tập, công tác, chiến đấu, trong xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, trở thành con người phát triển toàn diện, người chủ xứng đáng của đất nước. Trong Di chúc, Bác Hồ viết: “Ðảng cần phải chăm lo giáo dục đạo đức cách mạng cho đoàn viên, thanh niên; đào tạo họ thành những người thừa kế xây dựng chủ nghĩa xã hội vừa "hồng" vừa "chuyên". Bồi dưỡng thế hệ cách mạng cho đời sau là một việc rất quan trọng và rất cần thiết”^([2]).

Giáo dục đạo đức cho thế hệ trẻ, Chủ tịch Hồ Chí Minh yêu cầu thanh niên phải thấm nhuần tinh thần làm chủ nước nhà và phải thường xuyên trau dồi, rèn luyện đạo đức cách mạng. Theo quan điểm của Bác Hồ, đạo đức cách mạng là "trung với nước, hiếu với dân" và đạo đức cách mạng phải được thể hiện trong hành động, chỉ có trong hành động, hoạt động trong thực tế đấu tranh cách mạng của nhân dân thì thanh niên mới tỏ rõ được đạo đức của mình. Xuất phát từ nhiệm vụ mới của cách mạng là xây dựng chủ nghĩa xã hội, Chủ tịch Hồ Chí Minh hết sức quan tâm phát triển sự nghiệp giáo dục và đào tạo để nâng cao trình độ văn hóa, khoa học - kỹ thuật và nghề nghiệp cho thế hệ trẻ. Theo quan điểm của Người, chiến thắng nghèo nàn lạc hậu, xây dựng đời sống mới, thực hiện mục tiêu "dân giàu, nước mạnh" còn khó khăn, lâu dài hơn nhiều so với cuộc đấu tranh chống ngoại xâm, giải phóng dân tộc. Chính vì thế, Bác Hồ thường căn dặn, dạy bảo thanh niên phải "ra sức học tập nâng cao trình độ chính trị, văn hóa, khoa học - kỹ thuật và quân sự để cống hiến ngày càng nhiều cho Tổ quốc, cho nhân dân". Và, làm nghề gì cũng phải học, mục đích của việc học không gì khác hơn là để nâng cao năng lực, làm cho kinh tế phát triển, chiến đấu thắng lợi, đời sống nhân dân ngày càng được ấm no, tươi vui. 

Tư tưởng quan trọng của Hồ Chí Minh về việc học tập của thế hệ trẻ là giáo dục cho họ học để phụng sự Tổ quốc, phục vụ nhân dân, làm cho nước nhà giàu mạnh và để làm tròn trách nhiệm của người chủ tương lai của đất nước. Vì thế, thanh niên phải học nữa, học mãi, bởi vì, "Nếu không chịu khó học tập thì không tiến bộ. Không tiến bộ là thoái bộ. Xã hội càng đi tới, công việc càng nhiều, máy móc càng tinh xảo. Mình mà không chịu học thì lạc hậu, mà lạc hậu là bị đào thải, tự mình đào thải mình"^([3]).

Trong tư tưởng Hồ Chí Minh, việc bồi dưỡng thế hệ cách mạng cho đời sau phải chăm lo bồi dưỡng, đào tạo đội ngũ cốt cán, bởi "Đó là đội quân chủ lực trong công cuộc xây dựng thắng lợi chủ nghĩa xã hội ở nước ta". Người nhấn mạnh rằng: Những chiến sĩ trẻ tuổi trong các lực lượng vũ trang nhân dân và thanh niên xung phong đều đã được rèn luyện trong chiến đấu và đều tỏ ra dũng cảm. Ðảng và Chính phủ cần chọn một số ưu tú nhất, cho các cháu ấy đi học thêm các ngành, các nghề, để đào tạo thành những cán bộ và công nhân có kỹ thuật giỏi, tư tưởng tốt, lập trường cách mạng vững chắc.

* Công tác tuyên truyền, giáo dục, bồi dưỡng lý tưởng cách mạng cho đoàn viên, thanh niên ở Đồng Nai thời gian qua

Thực hiện chức năng là "trường học xã hội chủ nghĩa của thanh niên“, căn cứ Hướng dẫn của Ban Bí thư Trung ương Đoàn, Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy; hằng năm, Ban Thường vụ Tỉnh đoàn đã xây dựng và chỉ đạo đến 100% các huyện, thị, thành Đoàn và Đoàn trực thuộc triển khai các nội dung công tác tuyên truyền, giáo dục trong thanh thiếu niên tỉnh Đồng Nai. Bên cạnh đó, thường xuyên tổ chức giao ban, sơ kết, tổng kết công tác Đoàn và phong trào thanh thiếu nhi, trong đó có công tác tuyên truyền, giáo dục; thành lập các Đoàn đi kiểm tra, giám sát việc thực hiện công tác tuyên truyền, giáo dục của Đoàn tại cơ sở.

Đặc biệt, việc đẩy mạnh công tác tuyên truyền trên hệ thống thông tin đại chúng, các trang mạng xã hội, gắn với đổi mới các hình thức tuyên truyền, thu hút thị hiếu thanh niên trong thời kỳ mới được Ban Thường vụ quan tâm thường xuyên; có sự tập trung trọng tâm, trọng điểm, lựa chọn, đổi mới mạnh mẽ về phương thức truyền thông, xây dựng bộ công cụ tuyên truyền, tờ gấp, nhất là qua các trang mạng xã hội mang lại hiệu quả tích cực, bắt kịp thị hiếu của thanh thiếu niên, đưa phong trào, hoạt động của Đoàn đến gần hơn với thanh thiếu nhi.

                   Công tác giáo dục truyền thống: được các cấp bộ Đoàn triển khai thực hiện, thông qua các hoạt động thiết thực khơi dậy niềm tự hào, tình yêu quê hương đất nước cho đoàn viên, thanh niên nhân kỷ niệm các ngày lễ lớn của đất nước, của Đoàn, Đội. Ban Thường vụ Tỉnh đoàn ký kết Chương trình phối hợp với Hội Chiến sĩ cách mạng bị địch bắt tù đày tỉnh Đồng Nai về việc “Tổ chức các hoạt động giáo dục truyền thống cho thế hệ trẻ tỉnh Đồng Nai giai đoạn 2018 - 2022”; Phát động đoàn viên tham gia Hội thi “Tìm hiểu giá trị văn hóa - lịch sử Đồng Nai” hàng năm; Chỉ đạo 27/27 Đoàn cấp huyện tổ chức hoạt động đến các địa chỉ đỏ hoặc bảo tàng và phối hợp tổ chức Hành trình “Tìm về địa chỉ đỏ” với chủ đề “Tự hào truyền thống miền Đông anh hùng”.

Kỷ niệm Ngày thành lập Đoàn TNCS Hồ Chí Minh (26/3/1931) hằng năm, các cấp bộ Đoàn tổ chức nhiều hoạt động ý nghĩa, thiết thực như tuyên truyền, giáo dục truyền thống vẻ vang của Đoàn TNCS Hồ Chí Minh, của tuổi trẻ Việt Nam; về nguồn, tìm về địa chỉ đỏ; tuyên dương cán bộ Đoàn giỏi, đảng viên trẻ tiêu biểu; đối thoại với cấp ủy Đảng, chính quyền các cấp; trao danh sách đoàn viên ưu tú cho Đảng xem xét, kết nạp; triển khai các công trình, phần việc thanh niên…

Kỷ niệm Ngày Thương binh Liệt sĩ (27/7/1947) hằng năm các cấp bộ Đoàn trên toàn tỉnh đồng loạt tổ chức các hoạt động tuyên truyền, giáo dục về ý nghĩa của Ngày Thương binh Liệt sĩ 27/7 thông qua các buổi sinh hoạt chi đoàn, chi hội, bản tin chi đoàn; treo khẩu hiệu, băng rôn; tổ chức các hoạt động tham quan, về nguồn tại các khu di tích lịch sử; điểm nhấn là việc đồng lại tổ chức “Lễ thắp nến tri ân các anh hùng, liệt sĩ” được diễn ra trên khắp các nghĩa trang liệt sĩ, đền, đài tưởng niệm liệt sĩ… thu hút đông đảo đoàn viên, thanh niên, sinh viên, học sinh và nhân dân tham gia.

Công tác giáo dục chính trị, tư tưởng: các cấp bộ Đoàn thường xuyên triển khai quán triệt các chỉ thị, nghị quyết của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước; tiếp tục triển khai học tập 6 bài học lý luận, ứng dụng bộ công cụ học tập cho đoàn viên thanh niên. Điểm mới trong thời gian qua là việc ứng dụng phần mềm trên trang Website MyAloha để tổ chức Hội thi tìm hiểu các môn khoa học Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh và 6 bài học lý luận chính trị trong đoàn viên thanh niên tỉnh Đồng Nai với chủ đề “Ánh sáng soi đường” lần thứ VI, năm 2018.

Tiếp tục thực hiện Chỉ thị số 05-CT/TW của Bộ Chính trị (khóa XII) về “Đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh”: thông qua nhiều hình thức như tuyên truyền miệng, học tập qua đĩa VCD, DVD; kết hợp tổ chức trong các buổi sinh hoạt chi đoàn, chi hội, chương trình phát thanh Măng non; các hội thi tìm hiểu về tổ chức Đoàn, Hội, Đội; xây dựng chuyên mục “Theo dấu chân Bác” đăng tải các bài viết về tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh và chuyên mục “Thi đua yêu nước” đăng tải các bài viết của Chủ tịch Hồ Chí Minh về thi đua ái quốc nhân kỷ niệm 70 năm Ngày Chủ tịch Hồ Chí Minh ra lời kêu gọi thi đua ái quốc trên trang thông tin điện tử Tỉnh đoàn và chia sẻ trên các trang mạng xã hội của các cấp bộ Đoàn; các hoạt động tuyên truyền ca khúc cách mạng (TCM) các cấp; duy trì thực hiện mô hình “Kể chuyện dưới cờ” trong các buổi sinh hoạt đầu tuần, viết nhật ký làm theo lời Bác... Duy trì thực hiện viết Nhật ký làm theo lời Bác và sổ vàng “Tuổi trẻ học tập và làm theo lời Bác”; củng cố 2.356 tủ sách Bác Hồ, tủ sách Thanh niên với 69.810 đầu sách, tài liệu; tổ chức các Hội thi kể chuyện học tập và làm theo lời Bác.

Công tác nắm bắt, phản ánh tình hình tư tưởng và định hướng dư luận xã hội trong thanh thiếu niên được các cấp bộ Đoàn quan tâm, duy trì đi cơ sở. Ban Thường vụ Tỉnh đoàn đã ban hành Quyết định công nhận 63 đồng chí là Báo cáo viên cấp tỉnh nhiệm kỳ 2017 - 2022; tiếp tục phát huy vai trò của đội ngũ báo cáo viên, tuyên truyền viên, cộng tác viên dư luận xã hội, các cơ quan báo chí trong việc nắm bắt và định hướng tư tưởng thanh thiếu niên. Thực hiện nghiêm túc chế độ báo cáo tình hình tư tưởng thanh niên định kỳ 01 tháng/lần thông qua các báo cáo định kỳ.

Tỉnh đoàn đã đẩy mạnh công tác tuyên truyền, đấu tranh phản bác các bài viết, luận điệu xuyên tạc về dự thảo Luật đơn vị hành chính - kinh tế đặc biệt và Luật An ninh mạng trên trang thông tin điện tử Tỉnh đoàn, các trang fanpage do Tỉnh đoàn, Hội LHTN Việt Nam tỉnh, Hội Sinh viên tỉnh quản lý; chủ động cung cấp những thông tin để định hướng dư luận xã hội, chuyển tải những cơ sở pháp lý, tuyên truyền sâu rộng tới đoàn viên, thanh niên và người dân hiểu rõ hơn về quan điểm đường lối của Đảng trong các văn bản pháp luật này; kêu gọi, vận động đoàn viên thanh niên, người dân không tham gia các cuộc tụ tập, biểu tình; đồng thời chỉ đạo các huyện, thị, thành Đoàn và Đoàn trực thuộc thường xuyên nắm bắt tình hình và thông tin kịp thời về Ban Thường vụ Tỉnh đoàn (nhất là quan tâm đến đối tượng thanh niên công nhân, học sinh, sinh viên).

Công tác tăng cường giáo dục đạo đức, lối sống văn hóa cho thanh thiếu nhi: triển khai và hưởng ứng Cuộc vận động “Mỗi ngày một tin tốt, mỗi tuần một câu chuyện đẹp”, trang thông tin điện tử của Tỉnh đoàn, các trang mạng xã hội của Đoàn các cấp đều duy trì hiệu quả việc tuyên truyền, phản ánh hoạt động, phong trào của Đoàn các cấp; đăng tải, chia sẻ thông tin tốt từ các trang báo, trang mạng chính thống. Trong năm 2018, Tỉnh đoàn đã giới thiệu, tuyên truyền 825 gương cán bộ Đoàn, thanh niên tiêu biểu, điển hình tiên tiến trên các lĩnh vực.

                   Có thể khẳng định, công tác tuyên truyền giáo dục của Đoàn tiếp tục có sự tập trung, lựa chọn và tổ chức thành những đợt cao điểm gắn với từng thời điểm; thể hiện qua việc đổi mới mạnh mẽ về phương thức truyền thông, nhất là qua các trang mạng xã hội mang lại hiệu quả tích cực; đưa hoạt động, phòng trào của Đoàn đến gần hơn với thanh thiếu nhi. Đồng thời, phản ánh được việc đã đáp ứng yêu cầu đổi mới phương pháp giáo dục của Đoàn, bắt kịp thị hiếu của thời đại, nhất là trong giới trẻ, mà số đông là học sinh, sinh viên; tạo hiệu ứng tích cực đồng thời nâng cao chất lượng tổ chức Đoàn.

* Giải pháp tiếp tục nâng cao hiệu quả công tác tuyên truyền, giáo dục, bồi dưỡng thế hệ cách mạng cho đời sau theo Di chúc của Chủ tịch Hồ Chí Minh trong thời kỳ hội nhập quốc tế

Thực hiện di huấn của Người và cũng để thực hiện tốt chiến lược “trồng người”, nhằm bồi dưỡng thế hệ cách mạng cho đời sau đạt hiệu quả; đảm bảo xây dựng đội ngũ kế cận tài đức, hoàn thành tốt trọng trách mà Tổ quốc và nhân dân giao phó. Đồng thời góp phần thực hiện thắng lợi, hiệu quả Chỉ thị số 05-CT/TW của Bộ Chính trị (khóa XII) về “Đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh” trong cán bộ, đoàn viên thanh thiếu nhi và từ thực tiễn của tỉnh nhà, Ban Thường vụ Tỉnh đoàn Đồng Nai xin đề xuất một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả công tác bồi dưỡng thế hệ cách mạng cho đời sau theo Di chúc Chủ tịch Hồ Chí Minh trong sự nghiệp xây dựng đất nước và hội nhập quốc tế như sau:

- Một là, quán triệt sâu sắc chủ trương của Đảng, Nhà nước về vị trí, vai trò của thế hệ trẻ, về “đổi mới nội dung, phương thức chính trị, tư tưởng, truyền thống, bồi dưỡng lý tưởng, lòng yêu nước, xây dựng đạo đức lối sống lành mạnh, ý thức tôn trọng và nghiêm chỉnh chấp hành Hiến pháp và pháp luật cho thế hệ trẻ… Phát huy vai trò của thế hệ trẻ trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc”[4] theo Nghị quyết Đại hội XII của Đảng và Chỉ thị số 42-CT/TW của Ban Bí thư Trung ương Đảng về “Tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác giáo dục lý tưởng cách mạng, đạo đức, lối sống văn hóa cho thế hệ trẻ, giai đoạn 2015-2030” gắn với thực hiện hiệu quả Chỉ thị số 05-CT/TW của Bộ Chính trị (khóa XII) về “Đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh” trong cán bộ, đoàn viên thanh thiếu nhi. Đảm bảo sự phối hợp chặt chẽ giữa gia đình - nhà trường - Đoàn Thanh niên - xã hội trong đào tạo, bồi dưỡng thế hệ trẻ toàn diện về mọi mặt; trong đó, chú trọng nguyên tắc đào tạo gắn với bồi dưỡng, tin tưởng giao việc, tạo điều kiện để tuổi trẻ được trải nghiệm, phấn đấu và trưởng thành; xây dựng nguồn cán bộ trẻ, đảm bảo quy hoạch cho trước mắt và lâu dài, “phải khéo léo kết hợp cán bộ già với cán bộ trẻ”, “không nên coi thường cán bộ trẻ” như Hồ Chí Minh đã căn dặn.

- Hai là, mỗi cơ quan, đơn vị trong từng kế hoạch, chương trình hành động phải gắn bồi dưỡng lý tưởng cách mạng, rèn luyện bản lĩnh chính trị, tri thức lý luận với rèn luyện đạo đức cách mạng, thực hiện cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô tư. Đưa việc học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh nói chung, theo chủ đề hằng năm nói riêng thành nhu cầu tự thân của mỗi người, mỗi tổ chức cơ sở Đoàn gắn với thực hiện nhiệm vụ chính trị, với phòng chống suy thoái về đạo đức, lối sống, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ, góp phần xây dựng Đoàn, xây dựng Đảng trong sạch, vững mạnh... gắn với cục thể hóa việc thực hiện Chỉ thị 01-CT/TWĐTN ngày 17/5/2013 của Ban Thường vụ Trung ương Đoàn về việc tăng cường rèn luyện tác phong, thực hiện lề lối công tác của cán bộ Đoàn. Tích cực đấu tranh phòng, chống chủ nghĩa cá nhân, phê phán những thói hư, tật xấu, lối sống vị kỷ và cổ vũ lối sống trong sạch, có chí tiến thủ, tinh thần đoàn kết, thường xuyên tiến hành tự phê bình và phê bình để giúp nhau cùng tiến bộ, để tuổi trẻ vững tin thực hiện ước mơ, hoài bão của mình, kiên định mục tiêu cách mạng.

- Ba là, chú trọng học đi đôi với hành, lý luận gắn liền với thực tế trong đào tạo, bồi dưỡng văn hóa, khoa học - kỹ thuật, công nghệ, quân sự, ngoại ngữ, v.v.. và thường xuyên bồi dưỡng thể chất, rèn luyện thân thể cho thế hệ trẻ, để “mỗi một người dân mạnh khỏe, tức là cả nước mạnh khỏe”[5]. Cụ thể, theo Hồ Chí Minh, ở cấp “- Đại học thì cần kết hợp lý luận khoa học với thực hành, ra sức học tập lý luận và khoa học tiên tiến của các nước bạn, kết hợp với thực tiễn của nước ta, để thiết thực giúp ích cho công cuộc xây dựng nước nhà. - Trung học thì cần đảm bảo cho học trò những tri thức phổ thông chắc chắn, thiết thực, thích hợp với nhu cầu và tiền đồ xây dựng nước nhà, bỏ những phần nào không cần thiết cho đời sống thực tế. - Tiểu học thì cần giáo dục các cháu thiếu nhi: yêu Tổ quốc, yêu nhân dân, yêu lao động, yêu khoa học, trọng của công”[6].

            Đặc biệt, tổ chức Đoàn các cấp phải quyết tâm thực hiện hiệu quả “Đề án Nâng cao năng lực tiếng Anh cho thanh thiếu niên Việt Nam”[7] để góp phần nâng cao chất lượng nguồn nhân lực trẻ, đáp ứng yêu cầu khách quan của xã hội và nâng cao năng lực hội nhập quốc tế cho Thanh thiếu nhi.

- Bốn là, gắn bồi dưỡng thế hệ trẻ với các phong trào thực tiễn, nhất là tiếp tục triển khai hiệu quả 03 phong trào hành động cách mạng: “Thanh niên tình nguyện”, “Tuổi trẻ sáng tạo”, “Tuổi trẻ xung kích bảo vệ Tổ quốc” trong từng nhóm đối tượng và duy trì các phong trào đặc thù. Từ đó, xây dựng, nhân rộng các mô hình hay, cách làm sáng tạo của các gương điển hình tiên tiến, gương người tốt, việc tốt trong cha mẹ, thầy cô, nhân dân và trong chính thế hệ trẻ để “làm gương mẫu cho các em trước mọi việc”. Đồng thời, bản thân mỗi người trẻ cũng phải tự học tập, tự tu dưỡng, phấn đấu ở mọi nơi, mọi lúc và suốt đời, để xây dựng tương lai cho chính mình và đi tiên phong trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc giàu mạnh, bền vững.

- Năm là, tích cực, chủ động đổi mới các phương thức truyền thông của Đoàn, nhằm bắt kịp xu hướng, thị hiếu của thế hệ trẻ và góp phần nâng cao hiệu quả công tác tuyên truyền giáo dục, nhất là phát huy vai trò tích cực của Mạng xã hội trong trong công tác quán triệt, học tập, tuyên truyền Chỉ thị 05 đến toàn thể cán bộ, đảng viên, đoàn viên, thanh thiêu nhi. Trong đó chú trọng phát huy vai trò của các cấp bộ Đoàn cơ sở, tăng cường đổi mới, phát huy hiệu quả tuyên truyền trên các phương tiện thông tin đại chúng đảm bảo phong phú về nội dung, đa dạng các hình thức tuyên truyền. đồng thời các cấp bộ Đoàn tiếp tục triển khai thực hiện tốt Cuộc vận động “Mỗi ngày một tin tốt- mỗi tuần một câu chuyện đẹp” trên mạng xã hội nhằm lan tỏa những giá trị đẹp trong cuộc sống.

Đảng ta và Chủ tịch Hồ Chí Minh luôn đặc biệt coi trọng công tác đào tạo và bồi dưỡng thế hệ trẻ làm nguồn kế tục sự nghiệp cách mạng của Đảng, điều đó thể hiện qua nhiều nghị quyết, chỉ thị về công tác thanh niên. Các nghị quyết về giáo dục, đào tạo, về khoa học và công nghệ... đều đề cập nhiệm vụ giáo dục, chăm lo thế hệ trẻ, coi thanh niên là lực lượng xung kích trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Những năm qua, công tác lãnh đạo đối với hoạt động thanh niên và tuổi trẻ có nhiều đổi mới và chuyển biến tích cực. Các hoạt động của Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh và Hội Sinh viên Việt Nam các cấp ngày càng lôi cuốn nhiều đoàn viên, thanh niên, học sinh, sinh viên tham gia; đóng góp xứng đáng vào sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Những tấm gương, điển hình tiên tiến, xung kích, đi đầu trong chiến đấu, lao động, học tập và công tác, nhất là trong sự nghiệp đổi mới và hội nhập quốc tế đã tiếp tục khẳng định vị thế và vai trò quan trọng của thế hệ trẻ, thống nhất trên cơ sở quán triệt quan điểm “xây dựng Đoàn là xây dựng Đảng trước một bước”.

Xuất phát từ sứ mệnh lịch sử của thế hệ trẻ, công tác bồi dưỡng thế hệ cách mạng cho đời sau là việc làm hết sức quan trọng. Nhất là trong giai đoạn hiện nay - thời đại công nghệ 4.0 và hội nhập quốc tế thì nội dung này càng mang tính cấp thiết và là một yêu cầu tất yếu khách quan, nhằm tạo điều kiện cho thế hệ trẻ Việt Nam nói chung và ở Đồng Nai nói riêng phát triển hoàn thiện, là cơ sở để thực hiện thành công sứ mệnh của mình trong giai đoạn đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập kinh tế quốc tế. Trên cơ sở thực hiện di huấn của Người trong Di chúc, những quan điểm, đường lối của Đảng và từ thực tiễn hiện nay, Ban Thường vụ Tỉnh đoàn Đồng Nai đã đề xuất một số giải pháp cơ bản, qua đó góp phần cùng toàn Đảng, toàn dân ta làm tốt công tác chăm lo giáo dục, bồi dưỡng thế hệ trẻ, đặc biệt là giáo dục, rèn luyện đạo đức cách mạng, lý tưởng cách mạng nhằm “hình thành một lớp thanh niên nam, nữ ưu tú, vững vàng về chính trị, kiên định con đường xã hội chủ nghĩa”, “có lý tưởng cao đẹp”, “sống có văn hóa và tình nghĩa, giàu lòng yêu nước và tinh thần quốc tế chân chính”, biết “nuôi dưỡng hoài bão lớn”, “tự cường dân tộc”, theo tư tưởng chỉ đạo của Đảng và lời dạy của Bác Hồ. Đồng thời, phải xác định đây là một trong những nhiệm vụ hàng đầu và cấp bách bởi vì nó liên quan trực tiếp đến tương lai của đất nước và sự trường tồn của dân tộc ta.

Trịnh Tình