Ngày
29/01, tại TP.HCM, Trung ương Đoàn, Thành Đoàn TP.HCM phối hợp các tỉnh Đoàn
cụm miền Đông Nam bộ và Đoàn thanh niên Bộ Tư lệnh Quân đoàn 4, Quân khu 7 tổ
chức tọa đàm “Vai trò của học sinh, sinh viên và trí thức trẻ miền Nam trong
cuộc Tổng tiến công và nổi dậy Xuân Mậu Thân 1968”.
Tham dự có các đồng chí: Lê
Quốc Phong, Ủy viên dự khuyết Trung ương Đảng, Bí thư thứ nhất Trung ương Đoàn;
Nguyễn Ngọc Lương - Bí thư Trung ương Đoàn; Nguyễn Minh Triết - UV.BTV,
Trưởng Ban Thanh niên trường học Trung ương Đoàn; cùng đông đảo đoàn viên,
thanh niên và các cô chú từng tham gia phong trào học sinh, sinh viên trong
cuộc Tổng tiến công và nổi dậy Xuân Mậu Thân 50 năm trước và hơn 200 cán bộ
Đoàn, đoàn viên, thanh niên tiêu biểu.
Nữ tự vệ trong các cơ quan trực thuộc Ủy ban Trung ương Mặt trận Dân tộc giải phóng miền Nam Việt Nam sẵn sàng cho Cuộc tổng tiến công và nổi dậy Mậu Thân 1968. Ảnh tư liệu
Đêm hội Quang Trung bừng khí
thế
Theo đồng chí Phạm Hồng Sơn, Bí
thư Thành đoàn TP.HCM, cuộc Tổng tiến công và nổi dậy Xuân Mậu Thân 1968 là một
sự kiện có ý nghĩa chiến lược, giáng đòn quyết định vào ý chí xâm lược của đế
quốc Mỹ, tạo bước ngoặt quyết định cho cuộc chiến của nhân dân ta, làm lung lay
ý chí xâm lược của địch, buộc chúng phải từng bước “xuống thang” trong cuộc
chiến tranh xâm lược Việt Nam. Học sinh, sinh viên và trí thức trẻ ở miền Nam
lúc bấy giờ nói chung và Sài Gòn - Gia Định nói riêng là một trong những lực
lượng chủ công trong các phong trào đấu tranh, nhất là đấu tranh bằng các hình
thức vũ trang chính trị, biệt động, công khai. Đóng vai trò ở nhiều mặt trận,
với nhiều nhiệm vụ khác nhau, học sinh, sinh viên và trí thức trẻ đã thể hiện
truyền thống yêu nước, tham gia tích cực trong những ngày Xuân Mậu Thân lịch sử
với khí phách vô cùng hào hùng.
Là người trực tiếp tham gia
chiến đấu trong cuộc tổng tiến công, đồng chí Phạm Chánh Trực, nguyên Phó Bí
thư Thường trực Thành ủy TP.HCM, không thể quên hình ảnh hàng ngàn học sinh,
sinh viên tham gia hoạt động cứu trợ, phục vụ hơn 22.000 đồng bào lánh nạn, tị
nạn. Thông qua ngọn cờ công khai của Tổng hội Sinh viên, Thành đoàn đã tập hợp
đông đảo hàng ngàn học sinh, sinh viên, tạo được thanh thế chính trị trong các
giới đồng bào.
Các nhân chứng lịch sử và các đại biểu tham dự buổi tọa đàm. Ảnh Ngô Tùng
Trong các phong trào học sinh,
sinh viên và trí thức trẻ thời điểm ấy phải kể đến “Đại hội văn nghệ học sinh
sinh viên mừng Tết Quang Trung” tại Đại học Quốc gia Hành chính (nay là Học
viện Hành chính quốc gia cơ sở TP.HCM). Mục đích chính nhằm tập hợp hàng vạn
quần chúng nhân dân để đấu tranh. Chương trình với nhiều tiết mục tuyên truyền
bảo vệ văn hóa dân tộc, đòi hòa bình, chấm dứt chiến tranh, ca ngợi đất nước
với nhạc cảnh Việt Nam gấm vóc, tiếng trống hào hùng, Hịch tướng sĩ…. Đêm hội
đã thu hút hơn 12.000 thanh niên, sinh viên, học sinh để đánh một đòn tiến công
chính trị ngoạn mục, trực diện vào đầu não Mỹ - ngụy Sài Gòn. Thể hiện sự sáng
tạo, dũng cảm của lực lượng học sinh, sinh viên và trí thức trẻ Sài Gòn thời
ấy.
Sống lại không khí hào hùng của
đêm hội Quang Trung, đồng chí Hoàng Đôn Nhật Tân, nguyên Trưởng ban Tuyên huấn
Thành đoàn, chia sẻ: 50 năm nhìn lại mới thấy được hết bản hùng ca lịch sử của
tuổi trẻ Sài Gòn - Gia Định. “Đó là đêm hội đúng nghĩa và hoành tráng nhất.
Trên sân khấu tiếng hát hòa nhịp của hàng vạn người hòa trong hàng trăm ngọn
đuốc trên tay của các học sinh, sinh viên làm sáng rực một góc trời. Tổng hội
Sinh viên, đoàn văn nghệ học sinh, sinh viên thỏa sức bày binh bố trận, một
trận đồ ngoạn mục với đầy cạm bẫy bằng đủ âm thanh, ánh sáng. Tiếng hát và khí
thế của đêm hội vang dội nhưng sâu lắng như lời hẹn ước kín đáo rung động trái
tim tuổi trẻ Sài Gòn. Đúng 5 ngày sau, cuộc Tổng tiến công và nổi dậy Xuân Mậu
Thân nổ ra” - Đêm hội như đang diễn ra trước mắt đồng chí Nhật Tân. Cũng chính
nhờ đã huy động được sức mạnh lực lượng từ đêm văn nghệ, các cơ sở Đoàn đã tập
trung được lực lượng hỗ trợ đồng bào tránh nạn chiến sự an toàn.
Theo đồng chí Phạm Chánh Trực,
điều làm nên chiến thắng của quân và dân ta trong trận đánh Xuân Mậu Thân chính
là nhờ vào thế trận lòng dân ngay trong đô thị Sài Gòn. Chính sự chở che, bảo
vệ của người dân trong các căn hầm chứa bí mật đã giúp chiến sĩ ta chiến thắng
kẻ thù ngay trung tâm đầu não của chúng. Nhờ lòng dân mà ta có thể giấu được vũ
khí, nuôi giấu, che chở, tiếp tế lương thực, thuốc men cho lực lượng. Và đây là
thế trận địch không thể ngờ tới giúp quân ta tạo ra được đòn quyết định, tạo
ngòi pháo cho mũi tiến công kẻ thù.
Ông Phạm Chánh Trực, nguyên Bí thư Thành Đoàn, Chủ nhiệm Câu Lạc bộ Truyền thống Thành Đoàn Thành phố Hồ Chí Minh phát biểu tại tọa đàm. Ảnh TTXVN
Vì độc lập, ngại gì hy sinh
Nhớ lại hình ảnh các đồng đội
hy sinh trong đòn tấn công hiểm ác của kẻ thù, bà Trương Mỹ Lệ, nguyên quyền Bí
thư Thành đoàn, thấy như sự việc mới diễn ra ngày hôm qua. Lần đó, khi đang làm
nhiệm vụ dẫn một tiểu đoàn quân chủ lực chuẩn bị vào nội thành. Giữa đường,
đụng độ lính Mỹ dẫn quân đi càn, quân ta dốc lực chiến đấu và tổ giao liên
quyết định ở lại sát cánh cùng các anh. “Phát hiện chỗ chúng tôi trú ẩn, giặc
dụ ra hàng, cả đội kiên quyết thà hy sinh hơn đầu hàng giặc. Trong giây phút
sinh tử khi địch tàn ác ném lựu đạn xuống hầm trú ẩn, không chần chừ nghĩ suy,
đồng chí Phạm Thị Thu Vân, ôm choàng lấy bé Đào (khi ấy mới 12 tuổi, cùng tổ
giao liên) và tiếp theo là chị Sáu Thủy, Chín Phương gần đó cũng lập tức dùng
người che chắn cho bé Đào. Chính nhờ sự chở che ấy mà Đào may mắn sống sót, còn
3 đồng chí ấy đã hy sinh anh dũng”, bà Trương Mỹ Lệ nghẹn ngào kể lại.
Vì sao họ có thể hy sinh thân
mình khi tuổi đời chỉ mới 19, 20, thậm chí chưa ai có người yêu? Đến giờ phút
này, bà Trương Mỹ Lệ vẫn nhớ như in tính cách của từng đồng chí, đồng đội của
mình đã hy sinh khi tuổi đời còn rất trẻ. “Tất cả vì lý tưởng, vì hòa bình, độc
lập của Tổ quốc. Chúng tôi ngày ấy không nghĩ đến tư lợi riêng mà mọi hành
động, mọi hy sinh đều hướng về Tổ quốc thân yêu”, bà Trương Mỹ Lệ bày tỏ.
Cũng chính lý tưởng ấy mới có
thể giúp bà Lê Thị Hiền (bí danh Năm Lan), chiến sĩ võ trang Nguyễn Văn Trỗi có
thể vững vàng ý chí, tiếp tục cầm súng chiến đấu khi chứng kiến người đồng đội
đang hứa hôn cùng mình và các đồng chí khác hy sinh. Với bà Hiền, thà hy sinh
thân mình vì đất nước chứ không đầu hàng kẻ thù, làm tay sai cho giặc.
Còn trong trí nhớ của ông
Nguyễn Trọng Xuất, nguyên Chánh Văn phòng Thành ủy, xuất phát từ lòng yêu nước,
quyết hy sinh vì độc lập nên ngày ấy lớp lớp thanh niên có niềm tin vào Đảng,
vào ngày giải phóng. Tình yêu đó to lớn đủ để họ có thể hy sinh cả tính mạng
khi tuổi đời còn rất trẻ.
Mang theo cây đàn guitar 50 năm
trước phục vụ trong đêm văn nghệ, ông Hoàng Đôn Nhật Tân đã giúp không khí buổi
tọa đàm thêm sôi động hơn với bài hát Dậy mà đi.
Bí thư thứ nhất Trung ương Đoàn Lê Quốc Phong "... Chúng ta phải biết ơn, trân trọng những công lao ấy để hiểu và làm tốt hơn công việc, sứ mệnh, trách nhiệm của mình. Khi tin vào sự dẫn dắt của Đảng, chúng ta sẽ biết chung tay vì sự phát triển của đất nước”. Ảnh Ngô Tùng
Theo đồng chí Bí thư thứ nhất
Trung ương Đoàn Lê Quốc Phong, Xuân Mậu Thân đã qua 50 năm, nhưng từ những câu
chuyện của các cô chú đã giúp tuổi trẻ Việt Nam hiểu hơn về giá trị cũng như
những đóng góp, hy sinh xương máu to lớn của cha ông. Chiến thắng ấy được đúc
kết từ sự mưu trí, dũng cảm, ý chí, sức mạnh, tinh thần bất khuất của tuổi trẻ.
Những câu chuyện được kể ra hôm nay chính là hành trang không thể thiếu, giúp
tuổi trẻ ngày nay tự hào về truyền thống cha ông. Tinh thần của tuổi trẻ nói
chung, vai trò của học sinh sinh viên tham gia vào cuộc Tổng tiến công và nổi
dậy Xuân Mậu Thân được thể hiện rõ bằng tất cả tinh thần và lực lượng.
Đồng chí Lê Quốc Phong nhấn
mạnh: "Những cột mộc đáng tự hào của lịch sử dân tộc như cuộc Tổng
tiến công và nổi dậy Xuân Mậu Thân 1968 còn là điểm tựa tinh thần quý giá đối
với người thanh niên trong tiến trình hội nhập, là hành trang quý báu để người
trẻ khẳng định rõ hơn bản sắc, vị trí của đất nước Việt Nam trong sân chơi toàn
cầu".
“Trong điều kiện vô cùng khó khăn cha ông ta
vẫn làm được, thì tuổi trẻ ngày nay cũng phải làm được. Chúng ta phải biết ơn,
trân trọng những công lao ấy để hiểu và làm tốt hơn công việc, sứ mệnh, trách
nhiệm của mình. Khi tin vào sự dẫn dắt của Đảng, chúng ta sẽ biết chung tay vì
sự phát triển của đất nước”, đồng chí Lê Quốc Phong nhắn nhủ.
Nguồn:
doanthanhnien.vn