​        Giáo dục, tuyên truyền và phổ biến pháp luật cho thanh, thiếu niên là hoạt động thường xuyên, là nhiệm vụ có ý nghĩa hết sức quan trọng và cấp thiết đối với tổ chức Đoàn, Hội trong giai đoạn hiện nay. Theo đó, các cấp bộ Đoàn, Hội trong toàn tỉnh đã chỉ đạo, tổ chức thực hiện và triển khai các giải pháp về công tác tuyên truyền, giáo dục pháp luật nhằm bổ sung, nâng cao hiểu biết, kiến thức, cập nhật thông tin pháp luật cần thiết cho ĐVTN dưới nhiều hình thức, cách làm thiết thực, hiệu quả.

Trong công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật có nhiều sự đổi mới từ nội dung đến hình thức, phù hợp đặc thù của từng cơ quan, đơn vị, đối tượng. Điểm nhấn của công tác tuyên truyền là việc đổi mới về cách thức thực hiện, phù hợp với đặc điểm tâm lý của giới trẻ, sử dụng các trang mạng xã hội, sân chơi Rung chuông vàng… các hoạt động thu hút hơn 1 triệu lượt ĐVTN tham gia.     

Trong việc tổ chức thực hiện các phong trào hành động cách mạng của Đoàn. Ban Thường vụ Tỉnh Đoàn thường xuyên gắn các hoạt động tuyên truyền, phổ biến pháp luật với nhiệm vụ chính trị của tổ chức Đoàn, cụ thể:

Hàng năm, hưởng ứng Tháng An toàn giao thông, Năm An toàn giao thông, Tỉnh đoàn và Đoàn cấp huyện phối hợp Ban An toàn giao thông tỉnh, Công an tỉnh tổ chức Ngày hội “Thanh niên với văn hóa giao thông” với các hoạt động như: thi tìm hiểu Luật ATGT đường bộ; tọa đàm “Hiểm họa rượu, bia và tai nạn giao thông”; vẽ tranh, triển lãm chủ đề ATGT... thành lập và duy trì hoạt động 02 đội hình“Thanh niên tình nguyện sơ cứu, ứng cứu nhanh tai nạn giao thông tại Dự án nâng cấp mở rộng Quốc lộ 1A đoạn đi qua tỉnh Đồng Nai” tại huyện Trảng Bom, Thống Nhất với 25 đội viên. Hiện nay toàn tỉnh có 183 Đội thanh niên tình nguyện an toàn giao thông với hơn 2.000 đội viên. 100% liên đội TH, THCS trên địa bàn tỉnh tổ chức thực hiện pano với khẩu hiệu “Cổng trường an toàn giao thông”. Cấp tỉnh đến huyện đều phối hợp với ngành công an tổ chức các lớp tập huấn về An toàn giao thông cho hàng ngàn lượt đoàn viên thanh niên, học sinh sinh viên.

Làm tốt công tác phối hợp với ngành trong công tác tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật, hiệu quả hàng năm được thể hiện qua các hoạt động như: hưởng ứng Ngày Pháp luật với điểm mới của hoạt động là Ban Thường vụ Tỉnh Đoàn đã chỉ đạo cho Đoàn các khối trực thuộc tổ chức các đội hình đi đến tận các ấp, nhà dân để tuyên truyền, hướng dẫn người dân và nhất là tư vấn, giúp dân trong việc cấp mới, đổi, phát chứng minh thư nhân dân. Phối hợp với Liên đoàn Lao động tỉnh tổ chức “Tuần lễ thanh niên công nhân”, “Ngày hội thanh niên công nhân”, qua đó đã tuyên truyền phòng, chống ma túy và tệ nạn xã hội, phổ biến Luật phòng chống tội phạm, Luật lao động, Luật cư trú, Luật phòng chống tác hại của thuốc lá và tư vấn kiến thức về Bảo hiểm xã hội cho hơn hàng ngàn lượt thanh niên công nhân tại khu vực các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài, thanh niên công nhân khu vực nhà trọ. Phối hợp với Sở Tư pháp tổ chức các lớp tập huấn tuyên truyền pháp luật cho hàng ngàn đoàn viên, hội viên, thanh niên, học sinh sinh viên với các nội dung: Luật Giao thông đường bộ, Luật Cư trú, Luật lao động, Luật Hôn nhân gia đình, Luật Lao động (sửa đổi), Luật Đất đai (sửa đổi), Luật phòng, chống tác hại của thuốc lá… Trong công tác tuyển quân, các cấp bộ Đoàn đã chủ động phối hợp Ban chỉ huy Quân sự, Hội cựu chiến binh, Ban Tư pháp xã, thị trấn tổ chức các lớp tuyên truyền về Luật nghĩa vụ Quân sự, Luật Sĩ quan Quân đội cho 46.353 lượt Đoàn viên thanh niên tham gia; tổ chức nói chuyện truyền thống về lịch sử Đảng Cộng sản Việt Nam, lịch sử Quân đội Nhân dân Việt Nam, về Đoàn TNCS Hồ Chí Minh cho 40.887 lượt Đoàn viên thanh niên.

Tuyên truyền pháp luật về an toàn giao thông năm 2016​

Bên cạnh đó, công tác phòng, chống tội phạm và tệ nạn xã hội trong lứa tuổi thanh thiếu niên được Ban Thường vụ Tỉnh đoàn và Ban giám đốc Công an tỉnh quan tâm thực hiện, thể hiện qua việc ký kết chương trình phối hợp thực hiện Nghị quyết liên tịch 03 về phối hợp hành động phòng, chống ma túy trong thanh thiếu niên giai đoạn 2011 - 2015. Kết quả, trong 5 năm đã có hơn 1.000 thanh thiếu niên được giáo dục cảm hóa và trên 600 thanh thiếu niên được công nhận tiến bộ; tư vấn giới thiệu việc làm, học nghề và hỗ trợ vay vốn từ các nguồn quỹ như: Quỹ đồng hành với Thanh niên, với tổng nguồn Quỹ hơn 600 triệu đồng; Nguồn vốn Quỹ Doanh nhân với An ninh trật tự (do Công an tỉnh quản lý), nguồn vốn từ Ngân hàng chính sách xã hội...

Từ những kết quả đạt được trên, với sự nỗ lực, chủ động của các cấp bộ Đoàn trong toàn tỉnh, đã mang lại những kết quả tích cực, nhận thức pháp luật của thanh thiếu niên đã nâng cao, ý thức chấp hành pháp luật trong thanh thiếu niên đã có nhiều chuyển biến. Đặc biệt, công tác phổ biến, giáo dục pháp luật đạt hiệu quả cao bên cạnh sự vào cuộc của Đoàn TNCS Hồ Chí Minh các cấp còn có sự phối hợp chặt chẽ với các cơ quan truyền thông, các Sở, ban, ngành, đoàn thể để tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật cho thanh niên.

Tuy nhiên, mặc dù các cấp bộ Đoàn đã có nhiều nỗ lực để phổ biến, giáo dục pháp luật cho thanh niên, nhưng hiệu quả của công tác này còn một số khó khăn và hạn chế, hơn nữa kết quả khó có thể định lượng bởi có nhiều trường hợp hiểu luật, biết luật mà vẫn cố tình vi phạm. Tình trạng thanh thiếu niên vi phạm pháp luật vẫn tiếp tục xảy ra, tập trung vào một số lĩnh vực như: vi phạm về an toàn giao thông, sử dụng ma túy…

Nguyên nhân của tình hình vi phạm pháp luật trong thanh thiếu niên trước hết là do thiếu hiểu biết về pháp luật; do vốn sống và hiểu biết xã hội còn hạn chế; khả năng tiếp nhận thông tin nhanh nhưng ít chọn lọc và dễ bị lôi kéo, lợi dụng. Mặt khác, tình trạng thanh niên khó khăn trong cuộc sống, thất nghiệp, quá trình hội nhập, giao lưu kinh tế - văn hóa - xã hội nhưng chưa có sự chuẩn bị kỹ càng về mọi mặt đã có tác động xấu đến lối sống của một bộ phận thanh, thiếu niên trong việc chấp hành pháp luật... Tất cả những vấn đề đó đang trở nên bức xúc, đòi hỏi sự quan tâm nhiều hơn nữa của các cấp, các ngành, toàn xã hội và mỗi gia đình trong nhiệm vụ tuyên truyền, giáo dục pháp luật cho thanh, thiếu niên.

Xác định công tác giáo dục, tuyên truyền và phổ biến pháp luật cho thanh, thiếu niên là hoạt động và nhiệm vụ có ý nghĩa quan trọng và cấp thiết đối với tổ chức Đoàn, Hội trong giai đoạn hiện nay; để nâng hiệu quả công tác này, từ thực tế triển khai hoạt động xin đề xuất một số giải pháp sau:

Thứ nhất: Cần tranh thủ được sự chỉ đạo, quan tâm, tạo điều kiện của các cấp ủy Đảng, chính quyền địa phương, đơn vị và sự phối hợp chặt chẽ giữa Đoàn thanh niên với các cơ quan truyền thông, các sở, ban, ngành, đoàn thể. Phải xác định công tác tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật cho thanh thiếu niên “là một bộ phận của công tác giáo dục chính trị, tư tưởng, là nhiệm vụ của toàn bộ hệ thống chính trị”. Do đó, cần tăng cường sự chỉ đạo, quan tâm, tạo điều kiện của các cấp ủy Đảng, chính quyền; sự phối hợp, chung tay của toàn xã hội, của các cấp, các ngành phải mạnh mẽ, đồng bộ, hiệu quả thiết thực.

Thứ hai: Chủ động đổi mới, đa dạng các hình thức, mô hình tuyên truyền, giáo dục đảm bảo hiệu quả, phù hợp với từng đối tượng đoàn viên, thanh thiếu niên và đặc điểm của địa phương, đơn vị; tạo tính tích cực, chủ động trong việc tìm hiểu, nhận thức bằng nhiều hình thức khác nhau như hình thức sân khấu hóa, áp dụng các phương thức hiện đại trong việc tuyền tải thông tin, tổ chức thi tìm hiểu pháp luật, phổ biến các văn bản Luật mới ban hành.... Đa dạng hóa các hình thức phổ biến, giáo dục pháp luật, triển khai trên diện rộng những hình thức mới đang phát huy hiệu quả trên thực tế như các trang mạng xã hội; xây dựng Chuyên mục phổ biến pháp luật trên các phương tiện báo, đài; thành lập và nâng cao hiệu quả hoạt động của các đội nắm bắt và xử lý thông tin từ cơ sở.

Thứ ba: Tăng cường các hoạt động, mô hình thanh niên tình nguyện tham gia giữ gìn an ninh trật tự, đấu tranh phòng chống tội phạm và tệ nạn xã hội; tuyên truyền vận động ĐVTN tích cực tham gia phát hiện, tố giác, đấu tranh tội phạm. Và đặc biệt, công tác phổ biến, giáo dục pháp luật cho thanh niên cần tập trung vào đối tượng có nguy cơ vi phạm pháp luật cao.

Thứ tư: củng cố, nâng cao chất lượng hoạt động, cung cấp tài liệu; bồi dưỡng kiến thức pháp luật, kỹ năng nghiệp vụ; định hướng nội dung tuyên truyền cho đội ngũ báo cáo viên, tuyên truyền viên, cộng tác viên dư luận xã hội của Đoàn, nhất là ở tuyến cơ sở. Củng cố và tiếp tục duy trì hoạt động của các CLB tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật từ tỉnh đến cơ sở. Khai thác tốt các nguồn lực và phối hợp với các lực lượng xã hội trong công tác chăm sóc giáo dục thanh thiếu nhi.

Thứ năm: thường xuyên tổ chức các hoạt động tôn vinh, tuyên dương, gặp gỡ các điển hình tiên tiến, kịp thời biểu dương các điển hình thanh niên sống đẹp, sống có ích, tuân thủ pháp luật.

Ths Bùi Thị Bích Thủy – TUV, Bí thư Tỉnh đoàn