​Cách mạng công nghiệp 4.0 đang phủ rộng và len lỏi trong từng tế bào trên mọi mặt đời sống xã hội của đất nước. Việc ứng dụng những công nghệ mới do Cách mạng công nghiệp 4.0 mang lại cho phép thúc đẩy năng suất lao động; tạo khả năng biến đổi các hệ thống sản xuất, quản lý và quản trị doanh nghiệp. Từ đó, tạo cơ hội cho điều kiện làm việc và hoạt động kinh doanh hiệu quả; tạo khả năng nâng cao mức thu nhập và cải thiện chất lượng cuộc sống là rất lớn. Cuộc Cách mạng công nghiệp 4.0 đòi hỏi sự phát triển dựa trên tích lũy nền tảng lâu dài của nhiều lĩnh vực nghiên cứu khoa học và công nghệ, đặc biệt là vật lý, sinh học, khoa học máy tính và trí tuệ nhân tạo, các lĩnh vực công nghệ mới, nghiên cứu các công nghệ mang tính đột phá. Từ đó, yêu cầu nguồn nhân lực phải có khả năng tư duy, quản lý điều phối tích hợp các yếu tố công nghệ, phi công nghệ, giữa thực và ảo, giữa con người và máy móc; phải gắn kết chặt chẽ hơn nữa nghiên cứu khoa học và sản xuất.

Thanh niên là lực lượng xung kích, sáng tạo, có khả năng tiếp thu và ứng dụng công nghệ mới một cách nhanh chóng. Nhận thức được tầm quan trọng của chuyển đổi số, đội ngũ thanh niên với sự năng động, sáng tạo, nhạy bén với khoa học – công nghệ được kỳ vọng là lực lượng đi đầu trong chuyển đổi số, làm chủ công cuộc xây dựng và phát triển mọi lĩnh vực trong tương lai. Thời gian qua, được sự định hướng của Ban Bí thư Trung ương Đoàn, các cấp bộ Đoàn trong cả nước cũng đã tích cực, chủ động, tiên phong tham gia vào quá trình xây dựng Chính phủ số, xã hội số, nâng cao năng lực số cho cán bộ, đoàn viên, thanh niên.

Trong những năm gần đây, đặc biệt từ khi tỉnh Đồng Nai cùng với đất nước bước sang giai đoạn hội nhập quốc tế, tổ chức Đoàn TNCS Hồ Chí Minh tỉnh Đồng Nai đã tạo ra môi trường thuận lợi để khích lệ thanh niên tiếp cận tri thức khoa học công nghệ và thúc đẩy các hoạt động sáng tạo, mang lại nhiều kết quả tích cực. Các cấp bộ đoàn trong tỉnh luôn phát huy vai trò tiên phong, chủ động trong công tác tuyên truyền, vận động đoàn viên, thanh niên tiếp cận cuộc cách mạng công nghiệp 4.0. Thực hiện Chương trình công tác Đoàn và phong trào thanh thiếu nhi tỉnh Đồng Nai nhiệm kỳ 2022 – 2027 với khẩu hiệu hành động “Tuổi trẻ Đồng Nai Đoàn kết - Khát vọng - Sáng tạo - Xây dựng tỉnh Đồng Nai phát triển giàu đẹp”. Để thanh niên tiếp cận một cách tốt nhất đối với Cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 thì tổ chức Đoàn cần làm tốt vai trò đồng hành với thanh niên. Xác định nhiệm vụ trọng trách như vậy, các cấp bộ Đoàn đã, đang có nhiều biện pháp để tuyên truyền nhằm giúp các đoàn viên, thanh niên tỉnh nhà hiểu đầy đủ về cuộc Cách mạng công nghiệp 4.0, về những lợi thế, thách thức mà nó mang lại.

Nhiều hoạt động được tổ chức Đoàn các cấp tổ chức nhằm tạo môi trường để
đoàn viên, thanh thiếu nhi được rèn luyện, tiếp cận công nghệ số. 

Tổ chức đoàn các cấp trong tỉnh đã tổ chức các lớp tập huấn khoa học kỹ thuật, chuyển giao công nghệ áp dụng vào việc phát triển kinh tế nông thôn, mời các chuyên gia công nghệ thông tin trao đổi với đoàn viên thanh niên, tổ chức các lớp tập huấn để đoàn viên, thanh niên tiếp cận một cách nhanh nhất. Bên cạnh đó, đẩy mạnh công tác tuyên truyền, giáo dục bằng nhiều hình thức đến mọi đối tượng đoàn viên, thanh niên, trong đó chú trọng đến công tác tuyên truyền trên mạng xã hội để thu hút sự quan tâm của đoàn viên, thanh niên.

Để thích ứng với Cách mạng công nghiệp 4.0, bản thân mỗi đoàn viên, thanh niên cần phải trang bị nhiều kiến thức, song yếu tố cần nhất là tính chủ động, sáng tạo. Sáng tạo là nội dung trọng tâm và được xem như một điểm cần tập trung làm mới, đột phá trong công tác thanh niên. Thời gian qua, các cấp bộ Đoàn, đoàn viên, thanh niên tỉnh nhà vào cuộc rất quyết liệt với phong trào “Tuổi trẻ sáng tạo”. Hướng dẫn, phát động các thanh thiếu niên chia sẻ các ý tưởng, sáng kiến, hiến kế của mình trong lao động, trong học tập, trong cuộc sống qua các hoạt động như: Hội thi tìm kiến ý tưởng sáng tạo; tổ chức các Ngày hội sáng tạo với nhiều mô hình, sản phẩm sáng tạo được giới thiệu; thanh niên tham gia đăng các ý tưởng sáng tạo trên Ngân hàng ý tưởng của Trung ương Đoàn,…. Qua đó, là dịp để các đoàn viên, thanh niên vào cùng tìm hiểu, học hỏi những giải pháp đề xuất của các bạn thanh niên khác. Từ đó, thúc đẩy người trẻ tư duy tìm kiếm cái mới và hướng tới thì Đoàn thanh niên sẽ tổ chức những hoạt động để chuyển giao ý tưởng hoặc là tiếp cận trực tiếp với các bạn thanh niên có ý tưởng tốt để lắng nghe, định hướng thêm nhằm giúp phát triển hoàn thiện ý tưởng của thanh niên.

Tỉnh đoàn thường xuyên tổ chức các Cuộc thi, Hội thảo, Toạ đàm,…nhằm để các cá nhân, tổ chức có đam mê trong lĩnh vực khoa học công nghệ,
chuyển đổi số gắn vớic Cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 có cơ hội giao lưu, học hỏi, chia sẽ kinh nghiệm.

Bên cạnh đó, phong trào Đoàn luôn xác định, khởi nghiệp là điểm trọng tâm trong hoạt động sáng tạo của thanh niên. Phối hợp tổ chức cuội thi Ý tưởng, dự án khởi nghiệp sáng tạo trong thanh niên; tiến hành các giải pháp nhằm tăng cường kết nối các đoàn viên, thanh niên với nhau để họ phát huy lợi thế bản thân trong Cách mạng công nghiệp 4.0. Tiếp cận Cách mạng công nghiệp 4.0 được đoàn viên thanh niên khối ngành, đặc biệt các cơ quan hành chính, lực lượng vũ trang tiên phong đi đầu trong việc thực hiện cập nhật công nghệ thông tin từ đó nâng cao việc cải cách hành chính thong qua phong trào “3 trách nhiệm”do tổ chức Đoàn phát động.

Để tiếp tục đồng hành cùng với các bạn trẻ tỉnh nhà hướng đến Cách mạng công nghiệp 4.0 thì tổ chức Đoàn các cấp trong tỉnh cần tiếp tục cổ vũ, khích lệ thanh niên nuôi dưỡng ước mơ, khát vọng làm giàu chính đáng của thanh thiếu niên; đẩy mạnh các hoạt động sáng tạo khởi nghiệp kết hợp với các hoạt động tình nguyện vì cuộc sống cộng đồng, mang tri thức, công nghệ đến với thanh niên nông thôn, góp phần rút ngắn khoảng cách số giữa các đối tượng… Người cán bộ Đoàn là thủ lĩnh thanh niên muốn tập hợp, lan tỏa được lớp trẻ cần phải thay đổi tư duy, dám nghĩ dám làm và nhạy bén, cởi mở hơn với cái mới, nhất là ứng dụng công nghệ (công nghệ thông tin, khởi nghiệp sáng tạo,…) vào công tác Đoàn, phong trào thanh niên và các lĩnh vực chuyên môn. Các cấp, các ngành, tổ chức, đoàn thể, các doanh nghiệp quan tâm tạo điều kiện cho thanh niên khởi nghiệp, lập nghiệp; thành lập quỹ hỗ trợ thanh niên khởi nghiệp… nhằm giúp thanh niên vượt qua khó khăn, thử thách ban đầu...

Và điều quan trọng nhất là để thích ứng được với cuộc cách mạng 4.0, tự bản thân các bạn đoàn viên, thanh niên phải ý thức tự trang bị cho mình những tri thức cần thiết; ngoài việc chuẩn bị một tư duy thời đại 4.0 thì cần trang bị cho mình những kiến thức “kỹ năng số”. Tư duy thời 4.0 thể hiện ở sự chủ động, năng động và sáng tạo, linh hoạt vận dụng thành quả công nghệ để tiến tới thành công. Còn kỹ năng số giúp làm chủ được công nghệ, máy tính, biến công nghệ thành người bạn chứ không phải để nó kiểm soát hay chi phối cuộc sống con người. Bên cạnh đó, việc trang bị về ngoại ngữ, tin học kỹ năng mềm cũng là những yếu tố quan trong để vững bước hòa nhập với cuộc cách mạng 4.0.

Thông qua việc tổ chức các Cuộc thi, giúp tổ chức Đoàn các cấp kịp thời phát hiện những nhân tố
nổi bật trong lĩnh vực công nghệ, chuyển đổi số để bồi dưỡng, rèn luyện, định hướng phát triển.

Với đặc tính lứa tuổi, thanh niên tỉnh nhà hoàn toàn có khả năng học tập, sáng tạo và phát triển các công nghệ tiên phong; dễ dàng tiếp cận và tiếp thu những giá trị mới,.. Vấn đề quan trọng là thanh niên cần có bản lĩnh, tâm huyết, sự khát khao vươn lên, tự tin, quả cảm trong phát triển những ý tưởng của mình; tuổi trẻ cần chủ động học tập, tiếp cận khoa học công nghệ hiện đại, nhất là tin học, ngoại ngữ, đồng thời rèn luyện các kỹ năng công dân toàn cầu; phát huy khả năng sáng tạo, dám nghĩ, dám làm, luôn có khát vọng đổi mới, tiên phong trong việc nắm bắt, đón đầu công nghệ mới trong kỷ nguyên Cách mạng công nghiệp 4.0 đang là trọng trách đặt trên vai tuổi trẻ, cũng như tổ chức Đoàn thanh niên.

Bằng những kỳ vọng và quyết tâm cao nhất, chúng ta có thể tin tưởng rằng, cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ 4 sẽ là cơ hội để tuổi trẻ cả nước nói chung và tuổi trẻ tỉnh nhà nói riêng tiếp tục khẳng định vị trí, vai trò của mình là nòng cốt tiên phong trong các hoạt động xã hội, lao động sản xuất, nghiên cứu khoa học; nỗ lực vượt mọi khó khăn, thử thách để học tập, sáng tạo, xây dựng quê hương Đồng Nai, Tổ quốc Việt Nam bước vào kỷ nguyên mới – kỷ nguyên của công nghệ số.

Minh Trí – Ban Phong trào