​Môi trường là không gian sống thiết yếu của con người và toàn bộ hệ sinh thái. Trong những thập niên gần đây, vấn đề môi trường và biến đổi khí hậu đã không còn là câu chuyện của riêng quốc gia nào mà đã trở thành một mối quan tâm toàn cầu. Nhiều quốc gia đã phải đối mặt với các hiện tượng thời tiết cực đoan, nước biển dâng, tài nguyên cạn kiệt và suy giảm đa dạng sinh học, tất cả đều bắt nguồn từ những tác động tiêu cực mà con người gây ra cho thiên nhiên.

Tại Việt Nam, là một trong năm quốc gia chịu ảnh hưởng nặng nề nhất từ biến đổi khí hậu, chúng ta đang phải chứng kiến những hệ quả nghiêm trọng như hạn hán kéo dài, xâm nhập mặn, mưa lũ bất thường, sạt lở đất, dịch bệnh phát sinh… gây thiệt hại lớn đến đời sống, sản xuất và môi sinh. Đặc biệt, trong giai đoạn công nghiệp hóa, hiện đại hóa mạnh mẽ như hiện nay, các hoạt động sản xuất, xây dựng, khai thác tài nguyên nếu không được kiểm soát hợp lý sẽ dễ dẫn đến mất cân bằng sinh thái và ô nhiễm môi trường trầm trọng. Từ thực tiễn đó, Đảng và Nhà nước ta đã xác định rõ: “Bảo vệ môi trường là một trong ba trụ cột của phát triển bền vững”. Đồng thời, đề cao trách nhiệm của mỗi tổ chức, cá nhân, nhất là thế hệ trẻ, những người sẽ gánh vác trọng trách dựng xây và gìn giữ tương lai đất nước. Tại Đồng Nai, một trong những địa phương có tốc độ phát triển công nghiệp nhanh, nhưng cũng đối mặt không ít với áp lực môi trường, tuổi trẻ tỉnh nhà đã triển khai nhiều hoạt động nổi bật, thể hiện tinh thần trách nhiệm và sáng tạo của mình.

“Ngày Chủ Nhật xanh” là một trong những hoạt động thường xuyên của tổ chức Đoàn TNCS Hồ Chí Minh tỉnh nhà nhằm chung tay bảo vệ môi trường, ứng phó với biến đổi khí hậu. Phong trào “Ngày Chủ Nhật xanh” đã và đang trở thành một hoạt động tình nguyện thiết thực, có sức lan tỏa sâu rộng trong cộng đồng, nhất là trong lực lượng đoàn viên, thanh niên. Thông qua phong trào, ngày càng xuất hiện nhiều hơn những mô hình, cách làm hay, sáng tạo trong bảo vệ môi trường, ứng phó với biến đổi khí hậu góp phần tích cực trong việc xây dựng nông thôn mới nâng cao, nông thôn mới kiểu mẫu trên địa bàn tỉnh. Đặc biệt, khi được gắn với các tiêu chí xây dựng nông thôn mới nâng cao, phong trào càng phát huy hiệu quả, góp phần tạo nên những vùng quê đáng sống, xanh – sạch – đẹp và văn minh. Thời gian qua, dưới sự lãnh đạo, định hướng của Đoàn TNCS Hồ Chí Minh tỉnh Đồng Nai, phong trào “Ngày Chủ Nhật xanh” gắn với triển khai thực hiện Đề án “Đoàn TNCS Hồ Chí Minh tham gia bảo vệ môi trường, ứng phó với biến đổi khí hậu” “Tuổi trẻ Đồng Nai chung tay xây dựng nông thôn mới” đã được triển khai thực hiện rộng khắp và ngày càng được nâng cao về chất, củng cố về lượng. Từ hiệu quả phong trào mang lại đã xuất hiện nhiều mô hình hay, cách làm sáng tạo, góp phần cải tạo cảnh quan, bảo vệ môi trường xanh – sạch – đẹp, từng bước cải thiện, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần của đoàn viên thanh niên và người dân địa phương góp phần hoàn thành các tiêu chí môi trường trong xây dựng nông thôn mới. Qua đó đã phát huy mạnh mẽ vai trò xung kích của cán bộ, đoàn viên, thanh thiếu niên trong công tác tuyên truyền và thực hiện thắng lợi đề án xây dựng nông thôn mới, xây dựng đô thị văn minh.

 

 Đoàn viên, thanh niên lắp đặt các công cụ pano tuyên truyền trực quan về bảo vệ môi trường,
ứng phó với biến đổi khí hậu dọc các tuyến đường giao thông nông thôn

Trên tinh thần những kết quả đã đạt được và nhằm tiếp tục duy trì, phát huy hiệu quả phong trào trong đoàn viên, thanh niên. Trong 6 tháng đầu năm 2025, Tỉnh đoàn, Hội Liên hiệp Thanh niên Việt Nam tỉnh đã phát động 02 đợt cao điểm Ngày Chủ nhật xanh, qua đó phát động 100% các cơ sở Đoàn trên địa bàn tỉnh đã ra quân hơn 380 đội hình thanh niên tình nguyện tổ chức thực hiện các công trình, phần việc thanh niên tham gia bảo vệ môi trường, ứng phó với biến đổi khí hậu gắn với xây dựng nông thôn mới nâng cao, nông thôn mới kiểu mẫu. Các cấp bộ Đoàn tích cực triển khai và nâng cao hiệu quả thông qua các hoạt động cụ thể như: “Con đường bích họa”, “Vườn cây thanh niên”, “Đường hoa thanh niên”, “Bể thu gom bao bì, chai lọ thuốc bảo vệ thực vật”, “Ngày thứ bảy tình nguyện”, “Ngày Chủ nhật xanh”, “Nói không với rác thải nhựa”, “Biến điểm đen rác thải thành vườn hoa”, các hoạt động trồng cây, trồng rừng, tuyên truyền hạn chê rác thải nhựa hưởng ứng chương trình “Vì một Việt Nam xanh”. Những thành tích đạt được đó đã góp phần cùng với hệ thống chính trị thực hiện thắng lợi Chương trình Mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới nâng cao, nông thôn mới kiểu mẫu thời gian qua khi Đồng Nai là một trong hai tỉnh hoàn thành nhiệm vụ xây dựng nông thôn mới, tạo tiền đề để xây dựng các xã đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao trong những năm tiếp theo.

 

Thông qua các Lễ phát động Ngày Chủ nhật xanh các cấp, nhiều nguồn lực được triển khai, trao tặng hỗ trợ người dân và địa phương tham gia bảo vệ môi trường,
ứng phó với biến đổi khí hậu góp phần tham gia xây dựng nông thôn mới nâng cao, nông thôn mới kiểu mẫu.

“Ngày Chủ nhật xanh” là phong trào do Trung ương Đoàn TNCS Hồ Chí Minh phát động từ năm 2019, với khẩu hiệu hành động “Hãy hành động để môi trường không còn rác”. Từ chỗ là hoạt động tình nguyện làm đẹp môi trường, phong trào đã phát triển thành chuỗi hành động cụ thể, lan tỏa đến nhiều địa phương, đặc biệt là vùng nông thôn, miền núi. Tại các tỉnh, thành phố, đặc biệt là các xã đăng ký đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao, “Ngày Chủ nhật xanh” được tổ chức định kỳ hằng tuần, hằng tháng với sự tham gia đông đảo của đoàn viên thanh niên, hội viên các đoàn thể và người dân địa phương. Các hoạt động thường tập trung vào việc thu gom rác thải, phát quang bụi rậm, trồng cây xanh, làm đẹp cảnh quan, xóa các điểm đen về ô nhiễm môi trường, xây dựng tuyến đường hoa, ngõ sáng – xanh – sạch – đẹp – an toàn. Thông qua các hoạt động phong trào do tổ chức Đoàn TNCS Hồ Chí Minh, Hội Liên hiệp Thann Việt Nam phát động đã góp phần lan tỏa, nâng cao nhận thức, tạo sự đồng thuận hưởng ứng chung tay, góp sức của đông đảo đoàn viên, thanh niên, các đội hình thanh niên tình nguyện tham gia thực hiện các hoạt động bảo vệ môi trường, nhân rộng các mô hình chuyển đổi xanh, tăng trưởng xanh, chuyển dịch cơ cấu phát triển kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn hướng đến đảm bảo sự phát triển bền vững của nền kinh tế, đời sống xã hội.

 

Phong trào “Chủ Nhật xanh” góp phần khích lệ, giáo dục mỗi đoàn viên, thanh niên tham gia thực hiện các công trình, phần việc thiết thực,
cụ thể trong việc chung tay bảo vệ môi trường, tham gia xây dựng nông thôn mới nâng cao, nông thôn mới kiểu mẫu.

Đất nước đang đứng trước cánh cửa lịch sử để bước vào kỷ nguyên mới – kỷ nguyên vươn mình của dân tộc khi đã có đủ “thế” và “lực”. Bên cạnh “Bộ tứ trụ cột” Nghị quyết quan trọng của Bộ Chính trị ban hành trong thời gian gần đây tạo tiền đề về thể chế nền tảng, tạo động lực mạnh mẽ đưa đất nước ta tiến lên trong kỷ nguyên mới. Đảng, Nhà nước ta cũng xác định rõ mục tiêu: phát triển nhanh nhưng phát triển bền vững gắn với tăng trưởng xanh, bảo đảm hài hòa giữa phát triển kinh tế – xã hội và bảo vệ môi trường sinh thái hướng tới phát thải ròng bằng “0” vào năm 2050. Những quyết tâm chính trị đó là cần thiết và mạnh mẽ, nhưng không thể trở thành hiện thực nếu thiếu đi sự tham gia quyết liệt, bền bỉ và sáng tạo từ mọi tầng lớp nhân dân, đặc biệt là thế hệ trẻ, thế hệ thanh niên.

Lê NguyễnMinh Trí